Read in English / 阅读语言 
English 
简体中文
คดีละเมิดลิขสิทธิ์ Andy Warhol ตัดสินแล้ว!!
หลังจากต่อสู้กันมาตั้งแต่ปี 2017 รวมเวลา 6 ปี ล่าสุดศาลฎีกาของสหรัฐอเมริกาได้ตัดสินแล้วว่าผลงานชุด Prince Series ของ Andy Warhol ได้ละเมิดลิขสิทธิ์ จากภาพถ่ายนักร้องดัง Prince Rogers Nelson ที่ถ่ายโดย Lynn Goldsmith
คำตัดสินออกมา 7 ต่อ 2 เสียง ยกมือให้ Goldsmith ชนะ ถึงแม้ทางทนายของมูลนิธิ The Andy Warhol Foundation for the Visual Arts จะต่อสู้ด้วยเหตุผลที่ว่าผลงานภาพ Screen Print ของ Warhol นั้นได้ใส่ความคิดสร้างสรรค์เข้าไปมากพอที่จะเปลี่ยนให้เป็นงานใหม่ได้ แต่ศาลมองว่าฟังไม่ขึ้นและคิดว่าผลงานของ Goldsmith นั้นควรจะได้รับการปกป้องลิขสิทธิ์ และ รับผลประโยชน์ที่เกิดจากการสร้างสรรค์ผลงานศิลปะ
จุดเริ่มต้นการฟ้องร้อง
เรื่องราวทั้งหมดเริ่มขึ้นในปี 1984 เมื่อนิตยสาร Vanity Fair ได้ขอซื้อสิทธ์ในภาพถ่าย Prince ที่ Goldsmith ได้ถ่ายไว้เมื่อปี 1981 เพื่อให้ Warhol เอาไปทำเป็น Reference สำหรับสร้างงานศิลปะ โดยทางนิตยสารจะเอาไปประกอบบทความชื่อ Purple Fame (ล้อกับชื่อเพลง Purple Rain) ซึ่งในตอนนั้นมีการให้ Credit กับ Goldsmith ในบทความ พร้อมกับค่าตอบแทนในการเอาภาพไปเป็น Reference ในราคา 400 USD หรือราว 13,000 บาท
ซึ่ง Andy Warhol ทำออกมาทั้งหมด 16 ภาพ โดยทาง Vanity Fair ได้เลือกภาพหน้าสีม่วงไปประกอบบทความ ต่อมาเมื่อ Warhol เสียชีวิตในปี 1987 ทางมูลนิธิ The Andy Warhol Foundation for the Visual Arts ได้มารับช่วงต่อและมีรายงานจาก CBS ออกมาว่าทางมูลนิธิฯได้ขายออกไป 12 จาก 16 ภาพ
วันแตกหัก
ในปี 2016 ทางนิตยสาร Vanity Fair ได้นำภาพ Prince ของ Warhol อีกภาพ (หน้าสีส้ม)มาขึ้นปกเพื่อทำฉบับพิเศษระลึกถึงการจากไปของ Prince โดยในครั้งนี้ทางบริษัทได้จ่ายเงินให้มูลนิธิฯเป็นจำนวน 10,000 USD หรือราวๆ 340,000 บาท แต่คราวนี้ไม่ได้ให้ค่าใช้ภาพ กับ Goldsmith แม้แต่น้อย และ ที่สำคัญไม่มีการให้ Credit กับเธอแต่อย่างใด… ซึ่งวันนั้นเองคือจุดเริ่มต้นของมหากาพย์การฟ้องร้องของเรื่องนี้
การต่อสู้ครั้งแรกที่ศาลแขวงคำตัดสินนั้นให้ทาง Goldsmith แพ้ แต่ในชั้นอุทธรณ์กลับคำตัดสินว่าเธอชนะ และพอมาศาลฎีกาก็ยืนตามศาลอุทธรณ์
ดราม่าคำตัดสิน เสียงแตก?
เรื่องนี้เป็นที่จับตามองของคนในวงการศิลปะเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะในยุคของ NFT และ AI ประเด็นเรื่องการสร้างงานโดยอ้างอิงจากผลงานของศิลปินท่านอื่นนั้นเป็นเรื่องที่ถกเถียงกันมากว่าผิดกฏหมายและควรทำหรือไม่? ซึ่งคำตัดสินในวันนี้น่าจะเป็นหนึ่งในกรณีศึกษาได้พอสมควร แต่อีกฝั่งที่มองมุมกลับก็คิดว่าคำตัดสินเช่นนี้จะเป็นการกดทับความคิดสร้างสรรค์หรือไม่? และ ขอบเขตของคำว่าได้เอางานมาปรับแต่งอย่างพอดีมันอยู่ตรงไหน มากไปน้อยไปจะเอาเส้นแบ่งอะไรมาตัดสิน? (ลองคิดถึงภาพล้อเลียนในศิลปะแบบ Parody ก็ได้ครับ)
แต่ไม่ว่าอย่างไรก็ตาม มหากาพย์การฟ้องร้องเรื่องลิขสิทธิ์จากศิลปินระดับตำนานอย่าง Andy Warhol ที่ลากกันมาเกินครึ่งทศวรรษวันนี้คดีละเมิดลิขสิทธิ์ Andy Warhol ตัดสินแล้วสักที
Source: BBC (https://www.bbc.com/news/world-us-canada-65641796)
